Film „Bracia Lwie Serce”,
reż. Olle Hellbom, 1977


Streszczenie

9-letni Karol Lew, nazywany Sucharkiem jest ciężko chory – nie chodzi do szkoły, nie może nawet wstawać z łóżka. Wie, że niedługo umrze. Sucharek ma 13-letniego brata – Jonatana, którego lubią wszyscy w sąsiedztwie i w szkole. Chłopak stara się umilić choremu bratu czas różnymi opowieściami i opiekuje się nim, gdy matka szyje, by zarobić na utrzymanie.

Pewnego dnia Jonatan opowiada Sucharkowi o Nangijali, do której dostanie się po śmierci. Nangijala to wspaniała kraina, gdzie jest jeszcze czas bajek. Ale to Jonatan znalazł się w Nangijali pierwszy – gdy w mieszkaniu wybuchł pożar, wziął Sucharka na plecy i wyskoczył z nim z drugiego piętra, gdy ogień odciął drogę ucieczki. Sucharek dołącza do brata kilka miesięcy później. Nangijala faktycznie jest pięknym miejscem – podzielona na Dolinę Wiśni, do której trafili bracia, którzy nazywają się tu Lwie Serce i na Dolinę Dzikich Róż. Obie Doliny są oddzielone od siebie górami.

Wkrótce Sucharek domyśla się, że coś jest nie tak. Jonatan opowiada mu o tyranie – Tengilu, który zawładnął Doliną Dzikich Róż, co gorsza, w Dolinie Wiśni jest zdrajca, który może pomóc Tengilowi zawładnąć i tą Doliną Nangijali. W walce z nim dowodzi Sofia, a Jonatan jest jej pomocnikiem. Pewnego dnia postanawia ruszać do Doliny Dzikich Róż – tamtejszy bohater walczący z tyranem – Orwar – został złapany i siedzi w grocie Katli; grota Katli to więzienie – kiedyś przespał tam tysiące lat smok – Katla, który teraz ślepo słucha Tengila, gdy ten zadmie w róg.

Sucharek postanawia ruszyć za bratem. W górach przez przypadek dowiaduje się, kto jest zdrajcą w Dolinie Wiśni. Zostaje jednak złapany przez ludzi Tengila – Vedera i Kadera, którzy są jednak tak głupi, że tylko pomagają chłopcu dostać się do okupowanej doliny, która jest otoczona wysokim murem. Tylko dzięki dużemu szczęściu Sucharek odnajduje chatę Mateusza, który – jak się okazuje – ukrywa Jonatana. Bracia ratują Orwara, który staje na czele powstania.

Wszystko kończy się dobrze – Tengil ginie. Trzeba jeszcze odprowadzić Katlę do jej groty. Podejmują się tego Bracia Lwie Serce. Po drodze Jonatan jednak upuszcza do rzeki róg, którego głosu Katla tak się bała – teraz nie ma już nad smokiem kontroli. Zaczyna się gonitwa po wąskich półkach skalnych. Jonatanowi udaje się przy pomocy ogromnego kamienia zepchnąć Katlę do olbrzymiego Wodospadu Karma – tam dopada ją Karm – wielki wąż, który był do tej pory tylko legendą. Jonatana dosięgnął jednak ogień z paszczy Katlli, który zabija albo powoduje paraliż. Jonatan mówi Sucharkowi, że już nigdy nie będzie się mógł ruszać, chyba, że dostaną się do Nangijalimy – wystarczy tylko zeskoczyć z ogromnej skały. Sucharek zbiera w sobie całą odwagę i tym razem on przeprowadza brata do wspaniałej krainy.


Recenzja

Film Bracia Lwie Serce powstał w oparciu o jedną z najbardziej znanych powieści Astrid Lindgren. Przekazanie tego, co było zamysłem autorki, nie było łatwe, ale twórcom filmu wspólnymi siłami udało się przynajmniej w dużej mierze, o ile nie całkowicie, sprostać temu zadaniu.

Głównym bohaterem jest dziesięcioletni chłopiec – Karol, zwany też Sucharkiem, który wie, że niedługo umrze. Jego jedynym przyjacielem jest jego starszy brat – Jonatan. Aby zmniejszyć cierpienia i strach Sucharka przed śmiercią, chłopak wymyśla historię o Nangijali – wspaniałej krainie, do której idzie się po śmierci, i w której jest się wolnym od wszystkiego, co złe. Kiedy Jonatan umiera, ratując Sucharka z pożaru, chłopiec cierpi bardziej niż zwykle. Pamiętając opowieści starszego brata o Nangijali, wyobraża sobie, że już tam jest i spotyka ukochanego brata. Wszystko to, co dzieje się potem, jest wytworem wyobraźni dziecka, które tęskni za wolnością – także od bólu i cierpienia – tęskni za bliską mu osobą, która bezpowrotnie odeszła z jego ziemskiego życia i wreszcie, które pragnie być kochane i na tyle odważne, by umieć narazić się w słusznej sprawie dla drugiego człowieka. Ostateczne odejście Sucharka dokonuje się dopiero na końcu, gdy bracia idą do Nangilimy, która jest tym „prawdziwym rajem”.

Bracia Lwie Serce do opowieść dla każdego, także dla dzieci. Twórcy filmu postarali się, by 2 momenty, w których główni bohaterowie „przechodzą” między światami, czemu towarzyszy ich śmierć, nie zostały pokazane w dosłowny i drastyczny sposób. Owe „przejścia” wydają się czymś naturalnym – nie budzą w dziecku niepotrzebnego lęku i żalu. Szczególnie ostatnia scena, w której Sucharek widzi światło Nangilimy, jest bardzo piękna i jasna – napawa optymizmem, a nie strachem przed śmiercią.

Bez wątpienia film Bracia Lwie Serce jest godny polecenia – jego twórcy nie uronili ani kropli ze wszystkich wartości, o których pisała w książce Astrid Lindgren. A było tego wiele – oddanie, miłość i szacunek do drugiego człowieka, prawdziwa odwaga i umiłowanie wolności, którą każdy z nas nosi w sobie...