Kazimierz Lutosławski

Kazimierz Lutosławski (4.03.1880–5.01.1924) – ksiądz, polityk, działacz harcerski. Podczas pobytu w Anglii zapoznał się ze skautingiem i latem 1911 r. założył w Kosowie drużynę skautową. Pod pseudonimem ks. Jan Zawada wydał (1913 r.) książkę „Jak prowadzić drużynę skautową”. Autor wielu podręczników harcerskich. Publikował artykuły w lwowskim i w warszawskim „Skaucie”, opracował „Śpiewnik polskiego skauta”. Ks. Kazimierz Lutosławski w 1912 r. opracował projekt Krzyża Harcerskiego, jako odznakę nielegalnie działającej w Warszawie Naczelnej Komendy Skautowej. Tak pisał o jego symbolice w swojej książce „Czuj duch! – szesnaście gawęd obozowych o idei skautingu”, wydanej pod pseudonimem ks. Jana Zawady: „Wianek z dębu i wawrzynu oznacza cele do zdobycia: siłę i umiejętność, sprawność i wiedzę. Oplata on główny symbol skautowy: krzyż z hasłem «Czuwaj». Kształt tego krzyża jest dawny; takiego użyto do naszego orderu waleczności: «Virtuti Militari»; uprzytamnia on szczególnie obowiązek dzielności. Ma on w pośrodku okrąg – symbol doskonałości, a w nim gwiazdę promienną, jakby światło przewodnie: ad astra! A sam krzyż znaczy: per aspera, bo wskazuje drogę ciężką, cierniami walki z własnemi słabościami usłaną, a przytem oznacza też gotowość do tej walki i do wszelkich poświęceń – aż do męczeństwa za wiarę, aż do śmierci za Ojczyznę: Bóg i Ojczyzna są treścią wewnętrzną tego znaku. Hasło «Czuwaj» na nim – to pobudka, ostrzeżenie; oznacza gotowość ducha do pracy nieustannej.” Powstałe po listopadzie 1918 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych wydało rozkaz stanowiący, że Krzyż Harcerski jest jedyną odznaką cywilną, jaką można nosić na mundurze wojskowym. Dawniej Krzyże były numerowane, a numer wpisywano do Książeczki Harcerskiej. Krzyż Harcerski otrzymuje się po złożeniu Przyrzeczenia Harcerskiego i nosi się go 2 cm nad lewą kieszenią munduru.